در صنعت ساختمان‌سازی، انواع مختلفی از سقف‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر یک ویژگی‌ها و روش اجرای مخصوص به خود را دارند. از روش‌های نوین در این حوزه، سقف وافل یا سقف کوبیاکس است. طراحی سقف وافل با هدف کاهش حجم بتن غیرضروری صورت گرفته است. اگر تیرچه‌ها به‌صورت یکنواخت در دو جهت قرار بگیرند، این نوع سقف به شکل دوطرفه اجرا می‌شود و در صورتی که تیرچه‌ها تنها در یک جهت باشند، سقف یک‌طرفه محسوب می‌شود.
یکی از ویژگی‌های برجسته این سازه، سرعت بالای اجرا است. علاوه بر این، به دلیل سختی زیاد، انتخابی ایده‌آل برای فضاهایی مانند بیمارستان‌ها و مراکز آزمایشگاهی به شمار می‌رود که نیاز به حداقل لرزش دارند. از سوی دیگر، سقف کوبیاکس نیز از لحاظ عملکرد سازه‌ای شباهت زیادی به وافل دوطرفه دارد؛ اما در ساخت آن از گوی‌های توخالی استفاده می‌شود.
بسیاری تصور می‌کنند که تفاوت این دو سقف تنها در وزن و میزان استحکام آن‌ها است؛ اما در واقع مقایسه این دو گزینه، جنبه‌های فنی، اجرایی و اقتصادی گسترده‌تری را شامل می‌شود. برای انتخاب بهترین گزینه از میان روش‌های مختلف اجرای سقف در ساختمان‌سازی، شناخت دقیق مزایای سقف کوبیاکس و مزایای سقف وافل ضروری است. در این مقاله از مجموعه مطالب شرکت PSP وافل، به بررسی کامل این موضوع پرداخته شده است.
سقف وافل یا سقف کوبیاکس: انتخاب برتر کدام است؟
در صنعت ساختمان‌سازی، سقف وافل یا سقف کوبیاکس دو روش پرکاربرد برای اجرای سقف‌های سازه‌ای هستند که از نظر فنی، اجرایی و اقتصادی تفاوت‌هایی دارند. در ادامه، این دو نوع سقف را از جنبه‌های مختلف بررسی خواهیم کرد.
.1تفاوت عملکردی
از نظر طراحی، مقطع سقف وافل به شکل T بوده، در حالی که سقف کوبیاکس دارای مقطع I است. بتن به‌طور طبیعی در برابر نیروی کششی مقاومت کمی دارد و به همین دلیل، در هر دو روش از میلگردهای فلزی برای تقویت سازه استفاده می‌شود. با این حال، در سقف کوبیاکس این مسئله به شکل موثرتری در نظر گرفته شده است. در مقاطع بتنی، بخشی از بتن در ناحیه زیر بار خنثی قرار می‌گیرد که باعث افزایش بار مرده ساختمان می‌شود. در سقف وافل این بخش حذف شده که نتیجه آن، کاهش وزن سقف خواهد بود.
همچنین در سقف کوبیاکس، برای کاهش مصرف بتن، از قطعات توخالی به‌عنوان المان‌های پرکننده استفاده می‌شود. از نظر ظاهری نیز، سقف وافل ساختاری مشبک دارد که شبیه به نان وافل به نظر می‌رسد؛ اما سقف کوبیاکس سطحی صاف و یکدست خواهد داشت. با وجود این تفاوت‌ها، باید توجه داشت که عملکرد کلی این دو نوع سقف تقریباً مشابه است.
2. تفاوت هزینه اجرا
هزینه اجرا یکی از مهم‌ترین عواملی است که در انتخاب بین سقف وافل یا سقف کوبیاکس تأثیر دارد. عمده این هزینه‌ها به مقدار مصرف بتن و میلگرد مربوط می‌شود. به دلیل طراحی مشبک سقف وافل، نیازی به استفاده از آرماتورهای تقویتی نیست که این امر میزان بتن و میلگرد مصرفی را کاهش می‌دهد. در نتیجه، سقف وافل از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر از سقف کوبیاکس خواهد بود.
یکی دیگر از مزایای سقف وافل این است که امکان استفاده از ویبره برای افزایش تراکم و کیفیت بتن وجود دارد. در مقابل، در سقف کوبیاکس استفاده از روان‌کننده‌ها و افزودنی‌های خاص ضروری است که هزینه‌های جانبی را افزایش می‌دهد. از نظر نیروی انسانی، اگر بخواهیم اجرای این دو مدل را از لحاظ کیفیت یکسان مقایسه کنیم، هزینه دستمزد برای سقف وافل کمتر از سقف کوبیاکس خواهد بود. در مجموع، سقف وافل از نظر اقتصادی انتخابی مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
3. تفاوت سرعت اجرا
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در انتخاب نوع سقف وافل یا سقف کوبیاکس، مدت زمان اجرای آن است. در سقف وافل، میزان بتن و میلگرد مصرفی کمتر است و همچنین آرماتوربندی و بتن‌ریزی تنها در یک مرحله انجام می‌شود. این در حالی است که در سقف کوبیاکس، این مراحل باید طی دو مرحله مجزا انجام شود. وزن کمتر سقف وافل باعث می‌شود که در حین اجرا، نیاز کمتری به استفاده از جک‌ها و لوله‌های نگهدارنده وجود داشته باشد. در سقف کوبیاکس، به دلیل وزن بالاتر، زیرسازی قوی‌تری مورد نیاز است که این موضوع روند اجرا را کندتر می‌کند. باتوجه‌به این تفاوت‌ها، سرعت اجرای سقف وافل نسبت به سقف کوبیاکس کمتر خواهد بود.
4. تفاوت ایمنی در برابر زلزله و آتش سوزی
مقاومت در برابر زلزله و آتش‌سوزی از جمله معیارهای کلیدی در مقایسه سقف وافل یا سقف کوبیاکس محسوب می‌شود. به دلیل وزن کمتر سقف وافل، این روش در برابر نیروی زلزله عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد. در مقابل، وزن بیشتر سقف کوبیاکس می‌تواند میزان آسیب‌پذیری آن را افزایش دهد. از نظر آتش‌سوزی، ضخامت سقف وافل معمولاً بین ۲۵ تا ۵۰ سانتی‌متر است که آن را در دسته سقف‌های نازک قرار می‌دهد؛ اما سقف کوبیاکس ضخامت بیشتری دارد که باعث افزایش مقاومت آن در برابر حرارت می‌شود.
سقف کوبیاکس به دلیل داشتن المان‌های توخالی، خاصیت عایق حرارتی بهتری دارد که این ویژگی موجب کاهش سرعت انتقال حرارت در هنگام آتش‌سوزی خواهد شد. بر اساس آزمایش‌های انجام‌شده، سقف کوبیاکس قادر است تا دمای ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد را به مدت سه ساعت تحمل کند که این امر موجب ایمنی بیشتر آن در برابر آتش‌سوزی می‌شود.
5. تفاوت نوع قالب
یکی دیگر از نکات مهم در مقایسه سقف وافل یا سقف کوبیاکس، تفاوت در نوع قالب‌بندی آن‌ها است. در سقف وافل، از قالب‌های پلاستیکی کامپوزیتی استفاده می‌شود که قابلیت بازیافت دارند و پس از استفاده می‌توان آن‌ها را مجدداً به چرخه تولید بازگرداند. این ویژگی باعث کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی خواهد شد. قالب‌های سقف وافل غیرماندگار هستند و پس از بتن‌ریزی به‌راحتی از سازه جدا می‌شوند. همچنین، این قالب‌ها امکان استفاده چندباره دارند که باعث کاهش هزینه‌های اجرایی می‌شود.
در سقف کوبیاکس، قالب‌ها ماندگار هستند و پس از اجرا، در داخل سازه باقی می‌مانند. اگرچه قالب‌های مورد استفاده در سقف وافل قیمت بالاتری نسبت به قالب‌های سقف کوبیاکس دارند؛ اما از آنجایی که می‌توان چندین بار از آن‌ها استفاده کرد، در بلندمدت مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهند بود.
مزایای سقف وافل در مقایسه با سقف کوبیاکس
سقف وافل یا سقف کوبیاکس از جمله روش‌های نوین در ساخت‌وساز هستند که هریک ویژگی‌های خاص خود را دارند. بااین‌حال، مزایای سقف وافل در بسیاری از پروژه‌ها موجب شده تا این روش بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه، این مزایا از جنبه‌های مختلف بررسی می‌شود.
1. مزایای سقف وافل از نظر فنی:
سقف وافل از نظر فنی دارای مزایای زیر است:
- امکان اجرای دهانه‌های وسیع: یکی از برتری‌های فنی سقف وافل یا سقف کوبیاکس در مقایسه با دیگر روش‌ها، قابلیت اجرای دهانه‌های بزرگ‌تر است. به دلیل عملکرد دال دوطرفه و طراحی مقطع T شکل، مزایای سقف وافل شامل توزیع یکنواخت نیروها و ایجاد دهانه‌های وسیع‌تر می‌شود.
- کاهش وزن مرده ساختمان: میزان بتن مصرفی در این روش نسبت به بسیاری از سیستم‌های سقفی کمتر است. این موضوع باعث می‌شود که وزن کلی سازه کاهش پیدا کند.
- عملکرد مطلوب در برابر زلزله: کاهش بار مرده، تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش نیروی زلزله وارد بر ساختمان دارد. در این بین، یکی از مزایای سقف وافل سبک‌تر بودن آن نسبت به برخی سیستم‌های مشابه است که باعث کاهش نیروی لرزه‌ای می‌شود.
- فضای مناسب برای عبور تأسیسات: ساختار حفره‌ای سقف وافل، فضای مطلوبی برای عبور لوله‌ها و تأسیسات مکانیکی و الکتریکی ایجاد می‌کند که این مورد یکی از مهم‌ترین مزایای سقف وافل در طراحی سازه‌های مدرن است.
- کاهش حجم بتن مصرفی: در مقایسه با سقف وافل یا سقف کوبیاکس، سقف وافل به دلیل طراحی خاص خود میزان کمتری بتن نیاز دارد. این موضوع علاوه بر کاهش وزن سقف، باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های اجرایی نیز می‌شود.
- کاهش هزینه ساخت اسکلت ساختمان: در بسیاری از پروژه‌هایی که از این روش استفاده شده، هزینه‌های مربوط به اسکلت ساختمان کاهش یافته است.
2. سقف وافل یا سقف کوبیاکس؛ مزایای سقف وافل در اجرا
سقف وافل از نظر اجرا دارای مزایای زیر است:
- سرعت بیشتر در اجرای پروژه: سقف وافل یا سقف کوبیاکس هر دو در مقایسه با روش‌های سنتی از سرعت اجرای بالاتری برخوردارند، اما یکی از مزایای سقف وافل عدم نیاز به نیروی کار متخصص و ابزارآلات پیچیده است که این امر موجب کاهش زمان اجرا می‌شود.
- نیاز کمتر به تجهیزات و مصالح اجرایی: سقف وافل به دلیل سادگی در اجرا، نیاز به تجهیزات کمتری دارد. این مزیت، امکان اجرای هم‌زمان چند پروژه را نیز فراهم می‌کند.
- دوستدار محیط زیست: سقف وافل تأثیرات زیست‌محیطی کمتری دارد. طراحی این سقف به‌گونه‌ای است که از مواد قابل بازیافت استفاده می‌شود و تولید نخاله‌های ساختمانی در آن کمتر است.
- کاهش ضایعات ساختمانی: یکی از مزایای سقف وافل این است که برخلاف برخی روش‌های دیگر، بلوک‌های ماندگار در سقف حذف شده و در نتیجه ضایعات ساختمانی کاهش می‌یابد.
- امکان استفاده مجدد از قالب‌ها: سقف وافل یا سقف کوبیاکس از نظر نوع قالب تفاوت دارند. در سقف وافل، قالب‌ها به‌صورت غیرماندگار طراحی شده‌اند و قابلیت استفاده مجدد دارند که این ویژگی منجر به کاهش هزینه‌ها می‌شود.
- بهینه‌سازی ساختار سازه: در زمان طراحی و اجرای سقف وافل، امکان تغییر در موقعیت ستون‌ها و کاهش تعداد آن‌ها وجود دارد. این ویژگی، موجب کاهش تعداد تیرها، کاهش حجم آرماتور و قالب‌بندی، و در نهایت کاهش هزینه‌های کلی می‌شود.
شرکتPSP انواع قالب‌های وافل را در ابعاد و ارتفاع‌های مختلف تولید می‌کند که هر کدام برای نیازهای خاصی در پروژه‌های ساختمانی مناسب هستند:
- قالب وافل ۱۷×۷۵×۷۵ سانتی‌متر: مناسب برای دهانه‌های متوسط و کاهش وزن سقف.
- قالب وافل ۲۳×۷۵×۷۵ سانتی‌متر: ایده‌آل برای دهانه‌های بزرگ‌تر با حفظ استحکام و کاهش مصرف بتن.
- قالب وافل ۲۸×۷۵×۷۵ سانتی‌متر: برای دهانه‌های بلند و بارهای سنگین، با حداکثر کارایی و کاهش مصرف میلگرد.
بررسی مزایای سقف کوبیاکس در مقایسه با سقف وافل
سقف وافل یا سقف کوبیاکس هر دو از روش‌های مدرن در اجرای سازه‌های بتنی هستند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین مزایای این سیستم بررسی می‌شود.
1. مزایای سقف کوبیاکس از نظر اجرا
سقف کوبیاکس از نظر اجرا دارای مزایای زیر است:
- عدم نیاز به نیروی متخصص: اجرای سقف وافل یا سقف کوبیاکس در مقایسه با برخی روش‌های سنتی، ساده‌تر است. اما یکی از مهم‌ترین مزایای سقف کوبیاکس این است که برای اجرای آن نیازی به نیروی کاملاً متخصص وجود ندارد، که باعث کاهش هزینه‌های اجرایی می‌شود.
- قابلیت اجرای نیمه‌پیش‌ساخته: یکی از برتری‌های سقف کوبیاکس، امکان اجرا به صورت نیمه‌پیش‌ساخته است. این ویژگی موجب کاهش زمان ساخت و افزایش دقت در اجرا می‌شود.
- امکان اجرای کنسول‌های طویل: در پروژه‌هایی که نیاز به ایجاد کنسول‌های بلند دارند، سقف وافل یا سقف کوبیاکس هر دو می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. یکی از مزیت‌های سقف کوبیاکس این است که امکان اجرای کنسول‌هایی تا طول ۷ متر را فراهم می‌کند.
2. مزیت‌های سقف کوبیاکس از نظر سازه‌ای
سقف کوبیاکس از نظر سازه ای دارای مزایای زیر است:
- کاهش تعداد ستون‌ها: یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های سقف وافل یا سقف کوبیاکس، میزان کاهش تعداد ستون‌ها در سازه است. در این میان، مزایای سقف کوبیاکس شامل کاهش تعداد ستون‌ها تا ۴۵ درصد می‌شود که این موضوع باعث افزایش کارایی فضای داخلی ساختمان خواهد شد.
- بهبود فضای معماری ساختمان: در مقایسه سقف وافل یا سقف کوبیاکس، افزایش فاصله بین ستون‌ها یکی از عوامل مهم در بهینه‌سازی فضای داخلی است. مزایای سقف کوبیاکس شامل ایجاد فضای بازتر و انعطاف‌پذیری بیشتر در طراحی معماری داخلی ساختمان می‌شود.
- مقاومت در‌برابر آتش‌سوزی: سقف کوبیاکس به دلیل ضخامت بیشتر و خاصیت عایق حرارتی، در برابر آتش‌سوزی مقاوم‌تر است.
3. مزیت های سقف کوبیاکس از نظر اقتصادی و فنی
سقف کوبیاکس از نظر اقتصادی و فنی دارای مزایای زیر است:
- مناسب برای خاک‌های ضعیف: اجرای سقف وافل یا سقف کوبیاکس بسته به نوع خاک و شرایط پروژه انتخاب می‌شود. یکی از فواید سقف کوبیاکس این است که برای سازه‌هایی که در مناطق دارای خاک ضعیف اجرا می‌شوند، گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود؛ زیرا وزن کلی سازه کاهش پیدا می‌کند.
- امکان تغییر کاربری و بازسازی آسان: در پروژه‌هایی که نیاز به بازسازی یا تغییر کاربری دارند، انعطاف‌پذیری سازه است. در این بین، یکی از مزیت‌های سقف کوبیاکس شامل امکان اجرای تغییرات معماری و بازسازی بدون نیاز به تخریب گسترده است.
- کاهش ارتفاع کلی ساختمان: یکی از مزایای این سقف نسبت به برخی روش‌های دیگر، کاهش ضخامت سقف است که در نتیجه‌ی آن، ارتفاع کلی سازه کاهش می‌یابد. این ویژگی باعث کاهش میزان مصالح موردنیاز و در نهایت کاهش هزینه‌های نهایی ساخت خواهد شد.
برای ارائه مشاوره تخصصی و تحلیل‌های اولیه پروژه‌های ساختمانی خود می‌توانید به بخش مشاوره و آنالیز اولیه سایت psp وافل مراجعه فرمایید.
جمع‌بندی
در نهایت، انتخاب بین سقف وافل یا سقف کوبیاکس بستگی به نیازهای پروژه، شرایط اجرایی و بودجه دارد. مزایای سقف وافل شامل کاهش وزن سازه، بهینه‌سازی مصرف بتن، سرعت بالای اجرا و امکان استفاده مجدد از قالب‌ها است که آن را به گزینه‌ای اقتصادی‌تر و سازگار با محیط زیست تبدیل می‌کند. این سقف به دلیل طراحی خاص خود، انعطاف‌پذیری بالایی در اجرای دهانه‌های وسیع دارد و باعث بهبود عملکرد لرزه‌ای سازه می‌شود. همچنین، کاهش حجم آرماتوربندی و بتن‌ریزی در یک مرحله، سرعت اجرای آن را نسبت به روش‌های سنتی و برخی سیستم‌های دیگر افزایش می‌دهد.
از سوی دیگر، مزایای سقف کوبیاکس نیز در کاهش تعداد ستون‌ها، امکان اجرای کنسول‌های بلند و بهینه‌سازی فضای معماری برجسته است. استفاده از گوی‌های توخالی باعث می‌شود که این ویژگی در خاک‌های ضعیف عملکرد مطلوبی دارد. همچنین، ضخامت بیشتر این سقف، آن را به گزینه‌ای مناسب برای ساختمان‌هایی با نیاز به مقاومت حرارتی بالا تبدیل می‌کند. بنابراین، انتخاب مناسب بین این دو روش باید باتوجه‌به نیازهای فنی، اقتصادی و اجرایی پروژه صورت گیرد تا بهترین عملکرد و صرفه اقتصادی حاصل شود.
شرکتPSP با تولید صنعتی قالب‌های وافل، نقش مهمی در پیشرفت صنعت ساختمان کشور ایفا کرده است. این شرکت با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و تیم متخصص، آماده ارائه راهکارهای بهینه و اقتصادی در حوزه ساخت‌وساز به کارفرمایان و مهندسان است. برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید به بخش تماس با ما مراجعه کنید.
ناگفته نماند خدمات شرکت PSP وافل به شرح زیر است:
- مشاوره و آنالیز اولیه: ارائه مشاوره تخصصی و تحلیل‌های اولیه برای پروژه‌های ساختمانی.
- فروش محصولات: تأمین و فروش انواع قالب‌های وافل با کیفیت بالا.
- طراحی و اجرای سازه: طراحی مهندسی و اجرای کامل سازه‌های بتنی و فلزی با استفاده از سیستم‌های وافل.
- نظارت بر سازه: نظارت دقیق و حرفه‌ای بر تمامی مراحل ساخت‌وساز برای اطمینان از کیفیت و ایمنی.
